التطور الدلالی فی المفردات القرآنیه ( دراسه تطبیقیه فی سوره البقره المبارکه )

با نزول قرآن کریم ، توجه خاصی به زبان عربی معطوف گشت . سبک بیان و واژه گزینی قرآن آن چنان شگفت بود که عرب های فصیح در برابر آن متحیرگشتند. این حیرت ، بسیاری را وا داشت تا هر چه بیشتر پیرامون آن کنجکاوی کنند . لذا قرآن کریم اولین و مهمترین عامل رویکرد ادیبان و زبانشناسان عرب و غیر عرب به زبان عربی بوده است. در این تحقیق با عنوان « التطور الدلالی فی المفردات القرآنیه ( دراسه تطبیقیه فی سوره البقره المبارکه ) » سعی شده است پس از ارائه مباحث نظری در باب دلالت ، علم دلالت ، مباحث مربوط به لفظ و معنی و مهمتر از همه بحث اصلی یعنی تحول زبانی ، برخی از واژگان سوره بقره از حیث تحول معنایی و سیر آن در دو عصر جاهلی تا پایان نزول قرآن کریم بررسی شود . به سهولت دیده می شود که بسیاری از واژگان به کار رفته در قرآن کریم یک زمینه پیش از قرآنی داشته است . به عبارت دیگر، تعدادی از واژگانی که در قرآن به مقام واژگان کلیدی ارتقاء پیدا کرده اند در دوران جاهلیت واژگانی معمولی بوده اند . از مهمترین منابع مورد استفاده در این تحقیق می توان به قرآن کریم ، کتابهای زبان شناسی عربی ، لغت نامه های عربی ، کتب تفسیری اشاره کرد . از نتایجی که از این پژوهش به دست آمد می توان به این نکته اشاره کرد ؛ تحول زبان ذاتاً با کندی و به تدریج صورت می گیرد اما معجزه زبانی قرآن تحولات معنایی وسیعی در مدت کوتاهی در واژگان ایجاد کرد ؛ چرا که بیشتر واژگان قرآن همان واژگانی است که در عصر جاهلیت یعنی پیش از نزول قرآن کریم کاربرد داشته ، اما قرآن کریم لباس جدیدی بر آنها پوشانده و در دلالت های جدیدی به کار برده که متناسب با مفاهیم قرآنی می باشد . این تحقیق می تواند زمینه تألیف معجم تحول معنایی مفردات قرآن را فراهم کند .